กินผัก รักษาศีล รักษาสุขภาพ

          ทุกวันนี้มีการรณรงค์ให้ประชาชนหันมากินผักเพื่อรักษาสุขภาพมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการโฆษณาทางสถานีโทรทัศน์-วิทยุ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อต่างๆ เน้นว่าการกินผักจะทำให้รูปร่างดี ไม่อ้วน ไม่เจ็บไข้ง่าย 

          "เทศกาลกินผัก" หรือ "เทศกาลกินเจ" (เจี๊ยะฉ่าย) ชาวไทยเชื้อสายจีนมักจะจัดขึ้นในเดือนตุลาคมเป็นประจำทุกปี เพื่อเว้นการบริโภคเนื้อสัตว์ รักษาศีลห้า เทศกาลกินผัก เข้ามาในประเทศไทยประมาณ 170 ปี เทศกาลนี้ใครๆ ก็รู้จักไม่ว่าจะเป็นคนจีน คนไทย เพราะเป็นเรื่องที่ดีมากต่อสุขภาพ

          ว่ากันว่าหากใครคิดกินผักในเทศกาลนี้ โดยไม่กินเนื้อสัตว์ ถือว่าจะได้รับอานิสงส์อย่างแรง คือสุขภาพร่างกายดี ไม่เจ็บไข้ได้ป่วย เหมือนล้างพิษที่สะสมมาจากเนื้อสัตว์ในร่างกายให้ออกไป และยังไดัรับผลบุญจากการรักษาศีล ไม่ต้องเบียดเบียนชีวิตสัตว์ที่อยู่ร่วมโลกกับมนุษย์

          เพราะเป็นสิ่งดีๆ แบบนี้ จึงมีผู้สนใจจัดงานขึ้นในหลายพื้นที่ของประเทศไทย จังหวัดตรัง ก็เป็นอีกจังหวัดหนึ่งที่จัดเทศกาลกินผักเหมือนกัน และทำกันมานานเป็นประเพณี ตั้งแต่ปี พ.ศ.2447 เริ่มจากชาวจีนโพ้นทะเล ที่นับถือศาสนาพุทธ นิกายมหายาน ชาวจีนเหล่านี้จะนับถือเทพเจ้า เป็นสิ่งยึดเหนี่ยวอยู่ภายใต้จิตสำนึก

          แต่ที่จังหวัดตรังไม่เหมือนที่อื่น คือเป็นเทศกาลกินผัก ไม่ได้กินเจ ถือแค่ศีล 5 ไม่ถึงกับถือศีล 8 และเน้นกินผักแบบล้างพิษ เรียกว่าเน้นกันที่ผักจริงๆ 

          "คนนครตรังกินผักมาประมาณ 100 ปีแล้ว แต่การถือศีลกินผักของคนตรังไม่พูดว่ากินเจ เพราะไม่ได้กินเจ แต่กินผัก คำว่ากินผักกับกินเจต่างกันนิดเดียว คือกินผักถือศีล 5 ถ้ากินเจถือศีล 8 การกินผักเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น ปัจจุบันมีการทำดีท็อคซ์ (detox) หรือล้างพิษออกจากร่างกาย 

          แต่สำหรับคนโบราณ การล้างพิษคือการล้างท้องเพื่อหลีกเลี่ยงการเป็นโรคต่างๆ และเป็นการทำบุญ เพราะที่ผ่านมาฆ่าสัตว์มามาก การกินผัก 10 วันจึงช่วยให้สัตว์ไม่ต้องตายไปหลายร้อยชีวิต" นายกเทศมนตรีเมืองตรังอธิบาย

          "ปัจจุบันเป็นที่น่าภูมิใจมากเพราะมีคนกินผักกันตั้งแต่รุ่นเด็กๆ วัยรุ่นก็หันมากินผักมากขึ้น

          การถือศีลกินผักในเทศกาลกินผักของคนตรังนั้น ไม่ยากเย็นอะไร ถ้าใครต้องการกินผักแต่ไม่ต้องการทำอาหารเอง สามารถไปติดต่อที่ศาลเจ้าต่างๆ ที่อยู่ในนครตรัง เพียงแจ้งชื่อ ที่อยู่ ก็จะมีการจัดปิ่นโตอาหารผักส่งไปให้ในราคาถูก และจะมีการนำชื่อของคนที่สั่งอาหารผักไปสวดทุกวันเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต สิ่งหนึ่งที่ทางเทศบาลนครตรังรณรงค์ก็คือ ให้คนตรังไม่กินเป็ดปลอม ขาหมูปลอม ให้เน้นกินผักล้วนๆ อย่ากินแป้งมาก

          "ปกติแล้วคนตรังจะเป็นโรคไขมันอุดตันมากที่สุด ขนาดคนป่วยจากจังหวัดตรังไปรักษาที่โรงพยาบาลอำเภอหาดใหญ่ แพทย์จะทักทันทีว่ามาจากตรังอีกแล้วใช่ไหม ผมก็พยายามให้ความรู้ในเรื่องกินผักตลอด

          การที่คนตรังเป็นโรคไขมันอุดตันมาก ก็เพราะชอบกินของมันๆ คือหมูย่าง เป็นอาหารยอดนิยมของคนตรังมานานแล้ว ซึ่งเฉลี่ยแล้วคนตรังจะใช้หมูทำอาหารเฉพาะในเขตเมืองวันละ 100 กว่าตัว ดังนั้นถ้าหากมีการกินผักกันในเมืองตรังทั้งเมืองก็จะทำให้หมูไม่ถูกฆ่านับพันตัว" นายกเทศมนตรีแจกแจง

          ด้าน  อาจารย์ศรีสมร คงพันธ์  อาจารย์สอนอาหาร กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน เล่าว่า อาหารเจเป็นอาหารที่งดเนื้อสัตว์และจะต่างจากอาหารมังสวิรัติตรงที่ไม่ใช้กระเทียม หรือของที่มีกลิ่นฉุน ถ้าหากกินเจให้มีสุขภาพดี จะต้องใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากถั่ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งถั่วเหลือง หรือเต้าหู้ทำอาหาร อย่าใช้แป้งมาทำ เพราะมีแต่คาร์โบไฮเดรต

          อาจารย์ศรีสมรบอกว่า ในช่วง 10 วันที่กินเจ กินผัก ถ้าไม่ให้ขาดสารอาหารต้องกินอาหารครบห้าหมู่ ถั่วเหลืองมีโปรตีนเทียบเท่าเนื้อสัตว์ รองลงมาคือพวกเห็ด แต่น้อยกว่าในถั่ว นอกจากนี้ข้าวกล้องก็มีโปรตีนสูงกว่าข้าวขาว